Şizofreni
Şizofreni
Şizofreni, nüfusun yüzde birinden fazlasını etkileyen kronik bir beyin hastalığıdır. Şizofreni aktif olduğunda semptomlar içinde hezeyanlar(delüzyon), sanrılar(halüsinasyon), düşünme ve konsantrasyon sorunları ve motivasyon eksiklikleri görülebilir. Ancak bu semptomlar doğru bir şekilde tedavi edildiğinde teşhis konulmuş bu hastaların büyük bir çoğunluğunda zamanla dikkat çekici bir iyileşme olacaktır.
Şizofreninin kesin bir tedavisi olmamakla birlikte daha güvenli yeni tedaviler için bilimsel araştırmalar ve çalışmalar yapılmaktadır. Uzmanlar genetik etkenler üzerinde çalışarak, davranış araştırmaları yaparak ve beyin yapısı ve fonksiyonlarını görebilmek için ileri teknoloji görüntüleme yöntemlerini kullanarak hastalığın nedenlerini aydınlatmaya çalışmaktadırlar. Bu yeni yaklaşımlar yeni ve daha etkili tedaviler için umut vermektedir.
En çok öne çıkan semptomlarına bağlı olarak şizofreninin çeşitli alt tipleri bulunmaktadır. Her hastalıkta olduğu gibi semptomların ciddiliği, süresi ve sıklığı değişkenlik gösterebilir ancak şizofreni hastalarında çoğu kez ciddi psikotik semptomların insidansı hastanın hayatı boyunca azalma göstermektedir. İlaçlarını kullanmama, alkol ya da yasadışı maddeler kullanma ve stres yaratıcı durumlar semptompları arttırmaktadır.
Şizofreni için bir tedavi bulunmamaktadır ancak semptomların sıklığını ve yoğunluğunu azaltmak için tedaviler vardır. İlaç tedavileri ve psikososyal terapiler bazı şizofreni hastalarının yüksek derecede üretken ve faydalı bir hayat sürdürebilmelerine yardımcı olabilirken, diğerlerinde hastalık tedaviye ve aile desteklerine rağmen işlev eksikliklerine neden olmaya devam etmektedir.
Bir çok antipsikotik ilaç hastalığın akut fazındaki psikotik semptomların azaltılmasında etkili olmaktadır ve gelecekteki olası akut atakların azalmasında da yarar sağlamaktadır. Yine de tedaviye başlanılmadan önce, şizofreniyi taklit edebilecek semptomları olan diğer hastalıklar veya madde kullanımlarını bertaraf edebilmek için hasta bir psikiyatrist tarafından titiz bir şekilde muayene edilmelidir.
Şizofreninin semptomları kontrol altına alındıktan sonra uygulanacak terapiler hastaların sosyal beceriler kazanmayı, stresle başa çıkmayı, nüks ederse uyarıcı erken işaretlerini tanımayı ve ataksız dönemleri uzatmayı öğrenmelerine yardımcı olur. Şizofreni hastalarının bir çoğu için iyileşme hastalıklarını kontrol altında tutarak hayatlarını mümkün olan en iyi şekilde yaşayabilmektir. Şizofreni genel olarak erişkinliğin ilk dönemlerinde görülmeye başlandığı için bu hastaların hayatlarını idare etme becerilerini geliştirme, eğitimlerini tamamlama veya mesleki beceri kazanma, ve bir işte tutunabilme konularında faydalı bir rehabilitasyona ihtiyaçları olmaktadır. Örneğin şizofreni hastalarının kendilerine yeterlilik kazanmaları için yardımcı olan destekleyici iş programlarının faydalı olduğu görülmüştür. Bu tür programlar ileri derecede hastalığı olan kişilere rekabetçi ortamda gerçek yaşam koşullarında iş sağlamaktadır.
Şizofreni olan bir çok hasta ailelerinden duygusal ve maddesel destek görmektedir. Ancak bu ailelerin de, yakınlarının hastalığını idare edebilmeleri için eğitim ve yardım almaları önemlidir. Bu yardımların hastalığın yinelemesinin önlenmesinde ve şizofrenili bireyin yanısıra diğer aile üyelerinin de ruh sağlığı üzerinde pozitif etkisi olduğu gösterilmiştir.
Geleceğe Bakış
Anahtar kelime: şizofreni, şizofreni nedir, şizofreni bulguları, şizofreni belirtileri, şizofreni sebepleri, şizofreni tedavisi